विवरण (Definition)
व्यक्तिगत वा सामाजिक प्रयोजनको लागि खाद्य वा अखाद्य बोटबिरुवाहरू (जस्तै, फलफूल, तरकारी, फूल तथा अन्य) लाई हुर्काउन आफ्नो ज्ञान, सीप र प्रविधिलाई प्रयोग गर्ने व्यक्ति उद्यानविज्ञ हुन् | यो कृषिविज्ञानसँग सम्बन्धित विषय हो, जुन कला, विज्ञान, प्रविधि र फूलहरूको प्रजनन कला कार्यको मिश्रण हो |
प्रमुख कार्यहरू (Major Tasks)
-बिरुवाको पोषण र स्वास्थ्य आदिबारे विश्लेषण गर्ने
-बोटबिरुवामा लाग्ने रोग, त्यसको नियन्त्रण तथा रोकथामका उपायहरूको
खोजी गर्ने
-मलजल पुगे नपुगेकोबारे रेखदेख गर्ने
-विभिन्न उपकरणहरू प्रयोग गरेर बोटबिरुवालाई स्वच्छ तथा सफा राख्ने,
स्वस्थ र मलिलो राख्नको आवश्यक मलजल गर्ने
-नर्सरीहरूबाट बोटविरुवालाई ओसार पोसार गर्न अलगअलग कन्टेनरमा
बेच्नका लागि तयार गर्ने
-बोटबिरुवा, फूल, रुख र झाङ प्रत्यारोपण गर्ने
-नर्सरी वरिपरिका परिदृश्यलाई आकर्षक बनाउने
महत्व र फाइदाहरू (Importance and advantages)
-आधुनिकीकरण र प्राकृतिक सुन्दरताको काम
-रोजगारीको अवसर पर्याप्त
-स्वरोजगार र उद्यमशीलतातिर जान सकिने
-वातावरण सुधारमा योगदान पुग्ने
सम्भावित (Potential)
प्राथमिक क्षमता (Primary Potential) शारीरिक-यान्त्रिक क्षमता (Physical Mechanical Potential)
द्वितीयक क्षमता (Secondary Potential) व्यावसायिक तालिम (Vocational Traininng (PM))
| वाञ्छनीय योग्यता (Eligibility) | विकल्प (Option)
विज्ञानमा दश जोड दुई |
|
| क्यारियर पथ (Career Path) |
१.उद्यान तथा बागवानी व्यवस्थापनमा स्नातक |
|
| कार्य क्षेत्र (Working Area) | नर्सरी, उद्यानगृह, कृषि संस्थान, बिउबिजन गृह, कृषिसम्बन्धी अनुसन्धान केन्द्र जडीबूटी केन्द्र, कृषि केन्द्र |
|
| क्यारियर विकास पथ (Career Developmment Path) |
-उद्यान तथा बागवानी - प्रशिक्षक -व्यवस्थापनमा स्नातकोत्तर -नर्सरी सञ्चालक -वरिष्ठ उद्यानविज्ञ -प्राध्यापक -वनस्पतिविज्ञ वा कृषिविज्ञ |
|
| प्रारम्भिक मासिक आय (Initial Monthly Income) | २५,०००-३०,००० | |
वैयक्तिक रुची, खुबी र क्षमता पहिचान गरी श्रम बजारको माग बमोजिमको ज्ञान तथा सीप हासिल गर्नका लागि विद्यार्थीहरुलाई सशक्तिकरण गर्ने ध्येयले वृत्ति मार्गनिर्देशन कार्यक्रम संचालन गरिएको हो।