अभिभावकको निम्ति

विद्यार्थीको वृत्ति मार्गनिर्देशनमा अभिभावकको भूमिका

बालबालिकाहरुको लागि पढाइको विषय चयन तथा करियर चयन गर्ने विषय जति अन्योलपूर्ण हुन्छ अभिभावकहरूका लागि पनि त्यति नै महत्वपुर्ण हुन सक्छ । कुन विषय पढाउने, कता पढाउने, खर्च कति लाग्छ, पढाइपछि के जागिर पाइन्छ आदि विषयहरूले अभिभावकहरूलाई सोचमग्न बनाउँछ । विद्यार्थीहरूले सुसूचित निर्णय लिन सकून् भन्ने हेतुले पढाइका विषय, छात्रवृत्ति, शैक्षिक संस्था र सम्भावित रोजगारी आदि सम्बन्धी जानकारीहरू यसै वेबसाइटमा उपलब्ध छन् । ती सबै जानकारीहरू पढेर र बुझेर विद्यार्थीहरूले आफै निर्णय लिन सक्ने भएता पनि अभिभावकका रूपमा तपाईँहरूको पनि त्यस प्रक्रियामा महत्वपुर्ण भूमिका हुन्छ । यस खण्डमा अभिभावकहरूले बालबालिकाको रूचि, क्षमता आदि पहिचान गर्न र उनीहरूको निर्णयहरूमा प्रभावकारी तथा सहयोगी भूमिका निर्वाह गर्न सक्नु हुन्छ भन्ने विषय उल्लेख भएको छ । यसका लागि आफ्ना बालबालिकाहरूसँग निम्न कुरामा छलफल गर्नुहोला:

आफ्ना बालबालिकाहरूलाई कसरी सहयोग गर्ने

के तपाईँलाई आफ्नो बालबालिकाको बारेमा निम्न कुराहरू थाहा छ ?

• उनका मूल्य मान्यता वा विश्वासहरू
• उनीहरु कुन स्रोतबाट प्रेरित हुन्छन्?
• रूचि वा राम्रोसँग गर्न सक्ने कामहरू
• उनीहरुलाई रुची नभएका विषयहरु
• सुधार गर्नु पर्ने पक्षहरु
• पढ्न इच्छा लागेका विषयहरू आदि



यी सबै विषयका जानकारी राख्नाले तपाईँले आफ्ना बालबालिकाहरूलाई अझै राम्रोसँग बुझ्न सक्नु हुने छ।

१) उनीहरूका आवश्यकता, खुबी तथा क्षमताहरू पहिचान गर्न मद्दत गर्ने

विद्यार्थीहरूले आफ्ना अभिभावकलाई सबै कुरा विस्तारमा नभन्न पनि सक्छन् । त्यस्तो अवस्थामा साथीहरू वा शिक्षकहरूको सहयोग लिएर पनि उनीहरूलाई बुझ्न सकिन्छ । एकपटक तलका प्रश्नहरूको उत्तर दिने प्रयास गर्नु होस् ।

माथीका प्रश्नका उत्तरहरूले तपाईँलाई आफ्न बालबालिकाहरूलाई बुझ्न केही मद्दत गर्न सक्छन् ।अझ विस्तृतरूपमा थाहा पाउन विद्यार्थीहरूलाई यही वेबसाइटमा रहेका Career Assessment, रोजगारीका क्षेत्रहरूको विश्लेषण, उच्च शिक्षा तथा छात्रवृत्ति सम्बन्धी जानकारी हेर्न लगाउनुहोस् वा सँगै बसेर हेर्नुहोस् । आवश्यक सबै जानकारी प्राप्त भएपछि विद्यार्थीहरूले आफ्नो निर्णय आफै लिन सक्नु पर्छ । कुन निर्णय सहि र कुन गलत भनेर भन्नु भन्दा प्रत्येक कार्यका असल र खराब पाटा बुझाइ उनीहरूलाई नै निर्णय गर्न दिएर त्यस निर्णयका लागि जवाफदेही बनाउन सके विद्यार्थीहरूको क्षमता तथा व्यक्तित्वको विकास हुन्छ।

२) नविनतम क्षेत्रको पहिचान र रूचिको क्षेत्र प्रवर्धन गर्न

नविनतम प्रविधि तथा सिपहरूको विकास हुँदै गइरहेको सन्दर्भमा तपाईँले आफ्ना बालबालिकाहरूलाई नयाँ क्षेत्रहरूको पहिचान गर्न र रूचिको प्रवर्धन गर्न मद्दत गर्न सक्नु हुन्छ । सञ्चार तथा सूचना प्रविधिको प्रयोग गरी नयाँ नयाँ ज्ञान हासिल गर्न सकिन्छ। पढाइ तथा विद्यालय शिक्षा बाहेकका अन्य जीवनोपयोगी सिपहरू सिक्नु पनि महत्त्वपूर्ण हुन्छ । विद्यार्थीलाई थाहा नभएका करियरका क्षेत्रहरू वा सिप तथा तालिमका बारेमा तपाईँलाई थाहा हुन सक्छ । कहिले काहीँ उनीहरूलाई आफ्नो जीवनको उद्देश्य थाहा भएपनि त्यस क्षेत्रका बारेमा थप जानकारी प्राप्त गर्ने स्रोत थाहा नहुन सक्छ। यस्ता अवस्थाहरूमा तपाईँहरूले निम्न कुराहरू गर्न सक्नु हु्न्छः

• उनीहरूले सिक्न चाहेको सिपका लागि आवश्यक व्यवस्था मिलाइदिने
• कुनै विशेष पेशामा संलग्न आफ्ना साथीहरू वा आफन्त कोही भएमा उनीहरूसँग परिचय गराउने र मार्गदर्शक बनाउने
• सामाजिक सम्बन्ध बनाउन तथा समाजिक कार्य गर्न सिकाउने
• विद्यार्थीहरूलाई आफ्नो क्षमताको पूर्ण प्रयोग गर्नका लागि आवश्यक स्रोतको व्यवस्थापन गर्ने